کشور ترکیه، یکی از محبوبترین مقاصد تحصیلی در سطح جهان به شمار میرود. این کشور دارای دانشگاهها و موسسات آموزش عالی برتری است که دارای رتبههای بالایی نیز میباشند.
تحصیل در ترکیه در تمامی مقاطع از کیفیت بسیار بالایی برخوردار است و با این حال، هزینه تحصیل در آنها به هیچ عنوان با کشورهای اروپایی همتراز، قابل قیاس نمیباشد.
تحصیل در ترکیه از سن 5 سالگی آغاز میشود و 12 سال دوران تحصیل ابتدایی و دبیرستان کاملا در این کشور اجباری میباشد. مزیت این امر آن است که، تحصیل 12 سال اول کاملا رایگان میباشد و افرادی که موفق به دریافت اقامت و شهروندی این کشور شوند، میتوانند خود یا فرزندان آنها در مدارس بدون پرداخت هیچ هزینهای تحصیل کنند.
دانشگاههای ترکیه دارای اعتبار جهانی هستند که سطح آموزشهای ارائه شده بالاتر از استاندارد است و دارای آموزش با کیفیت، اساتید موفق و سیستم آموزشی یکپارچه جهانی است. با توجه به این مزایا، دانشجویان به راحتی میتوانند از پلههای ترقی بالا رفته و برای زندگی و حرفه خود آماده شوند.
مدارک تحصیلی دانشجویان بین المللی که در دانشگاههای ترکیه تحصیل میکنند، در بسیاری از کشورهای اروپایی، آمریکا و جهان معتبر است. از آنجایی که ارزش مدرک تحصیلی هر دانشگاه متفاوت است، دانشجویان میبایست آییننامه ارزش مدرک تحصیلی را پیش از ورود خود مطالعه کنند تا از تحصیل بهتری بهرهمند شوند.
دانشگاههای دولتی و خصوصی هر دو، برای دانشجویان فرصت دسترسی آسان به اطلاعات را فراهم میسازند و محیط آموزشی وسیع، راحت و مجهزی را در اختیار دانشجویان قرار میدهند. دانشجویان میتوانند با استفاده از آزمایشگاه، کتابخانه، انجمنهای دانشجویی، فعالیتهای هنری و فعالیتهای دانشجویی دیگر، تحصیلات عالی خود را در مکانی مدرن به اتمام برسانند.
درحالی که ترکیه در مقایسه با کشورهای منطقه بسیار پیشرفته است، از امنیت بالاتری نیز برخوردار است. صرف نظر از زندگی فعال اجتماعی این کشور در مقایسه با همسایگانش، دانشجویان میتوانند در شرایط مقرون به صرفه و اقتصادیتری در مقایسه با اروپا و آمریکا تحصیل کنند.
جمعیت جوانان در ترکیه بسیار زیاد است و به دلیل پذیرش سریع خارجیها و ارائه تمام امکانات موجود برای راحتی هرچه بیشتر آنها، به کشوری خاص تبدیل شدهاست. مهماننوازی تُرکها حتی در ادبیات جهان ذکر شده است، در عین حال صداقت و صمیمیت آنها نیز همیشه در بالاترین سطح بوده است.
امکانات اقامتی، تغذیه و حمل و نقل، یکی از اساسیترین نیازهای دانشجویان است که در سیستم پیشرفته ترکیه مد نظر قرار گرفته است. بسیاری از دانشگاهها به دانشجویان خارجی خدمات مشاورهای ارائه میدهند تا آنها بتوانند هرچه سریعتر با زندگی در ترکیه سازگار شوند.هر دانشگاه دارای سالنهای غذاخوری تمیز و باکیفیت است که در آنها غذاهایی با قیمت مناسب ارائه میشود. دانشجویان میتوانند در هر روز سه وعده غذایی در غذا خوری دانشگاه میل کنند و یا از سلف دانشگاه استفاده کنند.سیستم حمل و نقل عمومی در کلانشهرها بسیار پیشرفته است.
با استفاده از امکانات حمل و نقل عمومی از جمله مترو، تراموا، اتوبوس، تاکسی شراکتی (کورسی) و سامانه اتوبوسهای تندرو جابهجایی از مکانی به مکانی دیگر بسیار آسان است. دانشجویان میتوانند از کارتهای تخفیف برای حمل و نقل داخل شهری استفاده کنند و هزینههای حمل و نقل عمدتا بسیار ارزان است.
هر دانشگاه چندین خوابگاه دارد که در فاصله بسیار کوتاهی از دانشگاه قرار دارد. خوابگاهها به دو صورت دولتی و خصوصی اداره میشوند. علاوه بر خوابگاه، اجارهی خانه از دیگر گزینههای موجود برای اقامت است. دانشجویان میتوانند در اطراف دانشگاه آپارتمان، اتاق و یا خانه اجاره کنند.
بیش از 200 دانشگاه در ترکیه وجود دارد که اکثر آنها توسط دولت اداره میشوند. اکثر این موسسات تازه تاسیس میباشند. در اوایل سال 1970 تنها هشت موسسه دولتی وجود داشت و اولین دانشگاه خصوصی (دانشگاه بیلکنت) در سال 1984 تاسیس شد. دانشگاه بینالمللی آنتالیا (AIU)، تازه تاسیسترین دانشگاه ترکیه است که اولین سال تحصیلی خود را در سال 13/2012 آغاز کرد و هدف آن جذب دانشجویان خارجی بوده است.
دانشگاههای دولتی و خصوصی در ترکیه پیرو توافقنامه بولونیا هستند و دورههای تحصیلی خود را مطابق با اروپا یکسانسازی میکنند. بسیاری از دانشگاههای ترکیه در برنامه آراسموس پلاس (Erasmus+) شرکت کردهاند؛ این برنامه از مبادلات دانشجویان بینالملل پشتیبانی میکند. در آخرین تغییرات سیستم رده بندی آموزش عالی کیو.اس(QS Higher Education System Strength Rankings)، سیستم آموزش عالی ترکیه در رده 43 جهان قرار گرفت.
دانشگاهها و دیگر موسسات آموزش عالی به دو دسته دولتی و خصوصی تقسیم میشوند:
تمام دانشگاههای ترکیه تحت نظارت شورای آموزش عالی ترکیه (YOK) میباشند. این امر تضمین میکند که تمام دانشگاهها در سطح بینالمللی هستند و به تمام استانداردهای آموزشی پایبند میباشند.
10 دانشگاه ترکیه، در ردهبندی کیو.اس قرار دارند و 45 دانشگاه ترکیه در ردهبندی جهانی دانشگاههای کیو.اس 2019 جای گرفتند: EECA سایت رتبهبندی دانشگاههای برتر در ادغام اروپا و آسیای مرکزی میباشد. اکثر دانشگاههای برتر ترکیه در دو شهر بزرگ آنکارا و استانبول قرار دارند. دانشگاه فنی خاورمیانه، بیلکنت و دانشگاه حاجتتپه (Hacettepe) در شهر آنکارا واقع شدهاند (تمامی این دانشگاهها جزء 50 دانشگاه برتر هستند)؛ این درحالی است که دانشگاه بغازیچی، کوچ، سابانجی (Boğaziçi Üniversitesi, Koç University, Sabancı University)، دانشگاه فنی استانبول و دانشگاه استانبول در شهر استانبول واقع شدهاند- تمامی این دانشگاهها جزء 30 دانشگاه برتر هستند.
نظام آموزشی ترکیه از دو قسمت اصلی تشکیل میشود؛ آموزش رسمی و آموزش غیر رسمی. آموزش رسمی به معنای سیستم مدرسهای است و شامل آموزش عالی میشود که تمرکز اصلی این مقاله برروی آن است. آموزش غیررسمی شامل تمام فعالیتهای برنامهریزی شده در خارج و یا در کنار مدرسه است.
آموزش رسمی شامل موارد زیر میشود:
آموزش پیش دبستانی: آموزش اختیاری که در مهدکودک و محیطهای مشابه برای کودکان زیر سن 6 سال ارائه میگردد.
آموزش ابتدایی: این آموزش برای تمامی کودکان اجباری است و در دورهای هشت ساله برای کودکان بین 6 تا 14 سال ارائه میشود.
آموزش متوسطه: دبیرستان یا هنرستان برای سنین 15 تا 18/17 سال برگزار میشود.
آموزش عالی: این مورد شامل تمام موسسات آموزشی میشود که تحصیلات دانشگاهی را برای افراد فراهم میسازد.
در ترکیه، موسسات آموزش عالی حداقل دو سال آموزش عالی ارائه میدهند و دانشجویان را برای مقاطع کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد یا دکترا آموزش میدهند. موسسات آموزش عالی شامل دانشگاهها، دانشکدهها، موسسات، مدارس آموزش عالی، هنرستان موسیقی، هنرستانهای آموزش عالی و مراکز پژوهشی میشود.
دانشگاههای ترکیه برای دانشجویانی که مقطع دبیرستان را به پایان رسانده باشند، در رشتههای مختلف آموزشهای تخصصی ویژهای ارائه میدهد. هدف اصلی دانشگاههای ترکیه افزایش آموزش عالی به منظور جهانی سازی کامل دنیا از لحاظ کمیت و کیفیت میباشد. این اصل همیشه در برنامهها و دورههای طراحی شده مد نظر قرار داده میشود. دانشگاههایی که از چند واحد تشکیل میشوند، توسط دولت و به موجب قانون به عنوان موسسات مستقل دولتی در آموزش و پژوهش تاسیس شدهاند. علاوه بر این، موسسات آموزش عالی که تحت نظارت و کنترل دولت هستند، میتوانند توسط نهادهای خصوصی مطابق با رویه و اصول مندرج در قانون منوط بر این که غیرانتفاعی باشند، تاسیس گردند.
دورههای تحصیلات تکمیلی شامل مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا میباشد که توسط موسسات برای مقاطع تحصیلات تکمیلی برنامه ریزی شده است. دورههای کارشناسی ارشد به دو دورهی «پژوهش محور» و «آموزش محور» تقسیم میشود که حداقل مدت زمان این دورهها دو سال میباشد. دورههای پژوهش محور شامل گذراندن دوره های خاص همراه با انجام و ارائه پایاننامه میباشد؛ این درحالی است که دوره های آموزش محور شامل کلاسهای تحصیلات تکمیلی و پروژههای ترمی میشود.
برای مطالعه مقطع دکترا دانشجویان در ابتدا باید مقطع کارشناسی ارشد را گذرانده باشند. حداقل مدت زمان دوره دکترا چهارساله است که شامل کلاس، آزمون جامع دکترا و آماده سازی و دفاع از رساله دکترا میباشد. دورههای آموزش تخصصی پزشکی که با دورههای دکترا برابری میکند، در دانشکده پزشکی و بیمارستان آموزشی متعلق به وزارت بهداشت و سازمان بیمه اجتماعی کشور برگزار میگردد. دانشگاهها علاوه بر شرایط پذیرش و برنامه آموزشی مطابق با قوانین و آئین نامه عمومی اتخاذ شده توسط مقررات شورای بین المللی، اختیار لازم برای تعیین دانشجویان پذیرفته شده در مقاطع تحصیلات تکمیلی را دارند.
فرایند پذیرش از دانشگاههای ترکیه کاملا ساده است و متقاضیان خارجی معمولا باید دارای دیپلم دبیرستان بوده (به منظور اقدام برای دوره کارشناسی) و یا دارای مدرک چهارساله دانشگاهی (به منظور تحصیل در مقطع کارشناسیارشد) باشند؛ در غیر اینصورت باید مدرک معادل را از کشور خود دریافت کنند. فرایند پذیرش بنا به مقطع انتخابی متغیر است؛ با این وجود چندین شرایط عمومی وجود دارد که باید آنها را در نظر گرفت- شرایط زیر برای اکثر متقاضیان مقطع کارشناسی صدق میکند:
تقاضانامه و هر مدرک اضافی باید پیش از موعد مقرر ارسال گردد؛ این تاریخ معمولا اول آگوست میباشد.
امکان تحصیل به زبان انگلیسی در ترکیه در تمام دوره های تحصیلی وجود دارد. اما شرط اصلی تحصیل در ترکیه به زبان انگلیسی، داشتن مدرک زبان انگلیسی (TOEFL ا IELTS ) می باشد. اگر متقاضی فاقد مدرک زبان باشد ابتدا باید دوره زبان انگلیسی را در دانشگاه مربوطه طی کند تا بتواند مدرک زبان را اخذ نماید و بعد از آن می تواند دوره تحصیلی خود را آغاز نماید.
بر اساس قانون No 6735 که اخیرا تصویب شده است دانشجویان خارجی در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا می توانند کار همزمان با تحصیل در ترکیه داشته باشند. طبق این قانون دانشجویان پس از گذراندن سال اول تحصیلی خود قادر به انجام کار ضمن تحصیل در ترکیه خواهند بود. قابل ذکر است که دانشجویان خارجی که در دوره کارشناسی ثبت نام می کنند، نمی توانند برای اجازه کار درخواست دهند.
دانشجویانی که در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری مشغول به تحصیل در ترکیه هستند می توانند در بعضی از دانشگاه های پژوهشی ترکیه مانند دانشگاه بغازیچی استانبول و دانشگاه فنی خاورمیانه با انجام پروژه های پژوهشی حقوق دریافت نمایند. معمولا مجوز کار در ترکیه یک ساله صادر می شود. هنگامی که فرد برای تمدید دوباره مراجعه می کند این مجوز به مدت 3 سال تمدید خواهد شد. پس از پایان دوره 3 ساله کشور ترکیه این مجوز را برای مدت 6 سال تمدید خواهد نمود و پس ار آن متقاضی می تواند برای اجازه کار دائم درخواست دهد.
دانشجویان بین المللی گزینه های متنوعی را برای اقامت و اسکان خود در طی مراحل تحصیل در ترکیه پیش رو دارند. دانشجویان می توانند در خوابگاه های دانشگاه واقع در پردیس دانشگاه ها ، در خوابگاه های دولتی تحت مدیریت KYK (موسسه اعتباری آموزش عالی و خوابگاه ها) واقع در نقاط مختلف شهر، در خوابگاه های خصوصی یا آپارتمان هایی که در شهر اجاره می کنند ، اقامت کنند.
تقریباً تمام خوابگاه های دولتی و خوابگاه های دانشگاهی در ترکیه برای دانشجویان دختر و پسر جداگانه است. اگرچه تعداد دانشجویان ساکن در اتاق ها متغیر است ، اما بسته به تعداد افراد در اتاق ممکن است قیمت ها کم یا زیاد شود.
در اتاق و فضاهای مشترک ، وسایل مورد نیاز یک دانشجو در دسترس دانشجویان است. دسترسی به اینترنت در همه خوابگاه ها برای دانشجویان وجود دارد. بعضی از خوابگاه ها کافه تریای مخصوص خود را دارند و دانشجویان معمولاً صبحانه و شام را در اینجا سرو می کنند. مناطق مشترک مانند اتاق تلویزیون ، اتاق مطالعه و آشپزخانه نیز برای دانشجویان در دسترس است.
هزینه های ماهانه خوابگاه هایی که توسط KYK اداره می شوند از 215 تا 340 لیر در سال 2020 متغیر است. هزینه خوابگاه های دانشگاه بسته به هر دانشگاه متفاوت است. با مراجعه به صفحه وب دانشگاه می توانید معتبرترین و به روزترین اطلاعات را در این زمینه کسب کنید.
یافتن خوابگاه های خصوصی در اکثر پردیس دانشگاه ها امکان پذیر است. امکانات ارائه شده توسط خوابگاه های خصوصی بیشتر از خوابگاه های دولتی است، اما هزینه آنها بیشتر است.
یکی دیگر از گزینه های اسکان دانشجویان بین المللی اجاره خانه است. به خصوص در محله های نزدیک به دانشگاه ، بسیاری از دانشجویان خانه ای را با چند دوست اجاره می کنند. شما در ترکیه گزینه های زیادی برای اجاره خانه خواهید داشت که از نظر کیفیت و تعداد مسکن به سرعت در حال پیشرفت است. البته قیمت ها از شهری به شهر دیگر و با توجه به موقعیت و مشخصات خانه متفاوت است.
خانه های ترکیه معمولاً به صورت آپارتمان هستند. این آپارتمان ها دارای یک اتاق نشیمن بزرگ ، 2 تا 4 اتاق خواب و همچنین بیشتر خانه ها دارای بالکن هستند. آشپزخانه به عنوان یک قسمت جداگانه از خانه واقع شده است. گرمایش خانه ها توسط سیستم مرکزی تأمین می شود. بر اساس میانگین نرخ اجاره بهای هر متر مربع در برخی از استان ها در سال 2020 ، نرخ متوسط اجاره خانه 90 متر مربعی می تواند بین 600 تا 2.500 لیر باشد.
برای تحصیل در ترکیه با مدرک دیپلم،ابتدا متقاضی می بایست در آزمون های ورودی دانشگاه های ترکیه قبول شود، همچنین باید تسلط خود را به زبان انگلیسی و یا ترکی با ارائه مدارک زبان به اثبات برساند. برای اثبات تسلط به زبان ترکی مدرک آزمون تومر نیاز است .آزمون تومر آزمونی شبیه به آزمون های زبان انگلیسی TOFEL یا IELTS می باشد و شامل بخش های مختلفی برای سنجش مهارت های زبان ترکی داوطلبان می باشد .
دانشگاههای خصوصی ترکیه دانشجویان خارجی را بدون آزمون و امتحان ورودی پذیرش می کنند. زبان تحصیل در این دانشگاهها ترکی و انگلیسی میباشد.همچنین در دانشگاه های ترکیه پذیرش دانشجو در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا از طریق آزمون سراسری و کنکورنمی باشد و هر دانشگاه به صورت جداگانه امتحانات ورودی را برای متقاضیان برگزار می کند. دانشگاه ها در سال 2 بار رشته هایی که در آن ها پذیرش دانشجو دارند را به همراه ظرفیت پذیرش اعلام می کنند و دانشجویان می بایست در رشته مورد نظر خود ثبت نام کنند و در امتحانات مربوطه شرکت نمایند.
امروزه بسیاری از دانشجویانی که قصد تحصیل دوره کارشناسی در خارج از کشور دارند ترکیه را به عنوان مقصدی ایده آل انتخاب می کنند چرا که با توجه به کیفیت بالای آموزش در دانشگاه های ترکیه هزینه تحصیل در ترکیه نسبت به اکثر کشورهای اروپایی و آمریکایی پایین تر است. دانشجویانی که مشغول به تحصیل کارشناسی در ترکیه هستند می توانند نسبت به اخذ بورسیه تحصیلی اقدام نمایند که علاوه بر هزینه تحصیل، هزینه مسکن، بیمه و هزینه های حمل و نقل را نیز شامل می شود. همچنین زبان تدریس برخی از دانشگاه های ترکیه در مقطع کارشناسی انگلیسی می باشد.
مدارک تحصیلی کارشناسی اخذ شده از دانشگاه های ترکیه در تمامی رشته ها از جمله رشته های پزشکی و پیراپزشکی مورد تایید تمامی کشورهای اروپایی می باشد.از آنجایی که ترکیه از سال 2001 عضو سیستم هماهنگ آموزشی اتحادیه اروپا شده است مدارک تحصیلی کارشناسی دانشگاه های ترکیه در تمامی رشته ها از جمله رشته های پزشکی و پیراپزشکی مورد تایید تمامی کشورهای اروپایی می باشد.
از طرفی دانشگاه های ترکیه با بسیاری از دانشگاه های جهان همکاری علمی و پژوهشی زیادی دارند و همین امر سبب شده است تا دانشجویان فرصت مناسبی کسب کنند تا در طرح های تبادل دانشجو بین دانشگاه های همکار با دانشگاه های ترکیه شرکت کرده و چند ترم در این دانشگاه ها طی کنند. مقطع کارشناسی در دانشگاه های ترکیه معمولاً 4 سال به طول می انجامد اما در بعضی از رشته ها مانند پزشکی تقریبا 6 سال زمان می برد.
هزینه تحصیل در ترکیه با توجه به نوع دانشگاه، برنامه و مقطع آموزشی متغیر خواهد بود. هزینه تحصیل کارشناسی در دانشگاه های دولتی ترکیه که زبان تدریس آن ها انگلیسی می باشد 500 تا 1800 دلار و برای دانشگاه هایی که زبان تدریس آنها ترکی باشد 300 تا 800 دلار در سال می باشد. همچنین شهریه دانشگاه های خصوصی ترکیه در مقطع کارشناسی از 5000 تا 20000 دلار در سال متغیر است.
سال تحصیلی ترکیه متشکل از دو ترم، از اکتبر تا ژانویه و از فوریه تا جولای است. معمولاً این دو ترم با تعطیلاتی دو هفته ای از هم جدا می شوند و البته تعطیلات طولانی تر تابستان بین جولای و اکتبر است. اغلب برنامه های تمام وقت مقطع ارشد در ماه اکتبر آغاز شده، اما برای دانشجویان پاره وقت، گزینه های دیگری نیز وجود دارد که امکان ورود در ترم دوم را می دهد.
اتمام مقطع کارشناسی ارشد در ترکیه (Yüksek Lisans Diplomasi) معمولاً دو سال زمان می برد و 120 واحد ECTS است. در هر ترم برای مجموعه دروسی ثبت نام می کنید که در ترم خاصی ارائه می شوند و ارزیابی در پایان هر کدام از این دوره ها در نمره نهایی شما اثرگذار خواهد بود. اغلب برنامه های مقطع ارشد در ترکیه دانشجو را ملزم به ارائه پایان نامه فردی در پایان ترم دوم در سال دوم می کنند. معمولاً این پایان نامه به صورت یک ارزیابی یعنی به سبک دفاعیه تز دکترا و به صورت شفاهی برگزار می شود.
تا زمانی که مقطع خود را بگذرانید و رساله خود را بنویسید، در رشته خود مهارت کافی کسب می کنید و این آزمون فرصتی برای به نمایش گذاشتن دانش شما در یک بحث علمی شبیه سازی شده خواهد بود. علاوه براین، گذراندن آزمون شفاهی به عنوان بخشی از مدرک ارشد یک روش آمادگی برای فعالیت های دانشگاهی بعدی خواهد بود – فرصتی که بسیاری از دانشجویان پیش از شروع PhD کسب نخواهند کرد. برخی از دوره های ارشد ترکیه مستلزم نوشتن رساله کتبی نیستند، در عوض دانشجویان باید یک پروژه حرفه ای شغلی را بگذرانند.
شهریه های مقطع کارشناسی ارشد در ترکیه می تواند متغیر باشد. به طور کلی باید انتظار هزینه های بالاتر برای دوره ها زبان انگلیسی را داشته باشید، دانشگاه های خصوصی هزینه بیشتری نسبت به دانشگاه های دولتی مطالبه میکنند. دوره های انگلیسی زبان در دانشگاه های عمومی، سالانه حدود 490 یورو برای دانشجویان بین المللی هزینه به همراه خواهند داشت. هزینه های موسسات خصوصی با میانگین 12.550 یورو، بسیار بالاتر است.
علاوه بر ضرورت برخورداری از صلاحیت های لازم در مقاطع تحصیلی قبلی، اغلب متقاضیان تحصیل در دانشگاه های ترکیه باید در آزمون ورودی شرکت کنند. این آزمون برای دوره های تحصیلات تکمیلی و متقاضیان بین المللی نیز اجرا می شود.
آزمونی که در ترکیه برگزار می شود آزمون ورودی کارکنان دانشگاهی و دانشجویان کارشناسی (ALES) است. بسیاری از برنامه های مقطع ارشد متقاضی را ملزم به کسب نمره ی حداقل 50-55 در این آزمون می کنند، درحالی که نمرات بالاتر شانس پذیرش شما به دانشگاه های رقابتی تر و یا برخورداری از بورسیه را افزایش می دهد. محتوای آزمون ALES برای تایید این امر طراحی شده است که دانشجویان آینده از مهارت ها و توانمندی های پایه ای برخوردار باشند که برای گذراندن موفقیت آمیز مقطع ارشد ضروری است. قصد این آزمون ها ممانعت از پیشرفت دانشجویان نبوده و دانشجویانی که در هرصورت آماده مطالعات در مقطع ارشد هستند نباید نگرانی نسبت به این آزمون ها داشته باشند. ÖSYM هیئت مسئول اجرای آزمون ALES است.
برخی از موسسات ممکن است آزمون هایی بین المللی مانند GMAT یا GRE را به جای ALES بپذیرند. به عنوان یک قاعده، نمرات 450 یا 610 به ترتیب معادل با گذراندن ALES شناخته می شوند.
برخی از دوره های مقطع ارشد کاملاً یا به طور نسبی به زبان انگلیسی تدریس شده و در دانشگاه های جدیدتری که قصد جذب دانشجویان بین المللی بیشتری دارند این گرایش رو به افزایش است. در صورتی که دوره به زبان ترکی تدریس شود، از شما خواسته می شود که در فرآیند پذیرش خود آزمون زبان ترکی را نیز بگذرانید.
اگر انگلیسی زبان دوم شما است و متقاضی یک برنامه آموزشی به زبان انگلیسی هستید، باید آزمون تسلط را نیز بگذرانید. به این منظور، هیئت ÖSYM آزمون های اختصاصی خود را برگزار می کند، اما دانشگاه ها می توانند آزمون های بین المللی از قبیل تافل و آیلتس را نیز بپذیرند.
کشور ترکیه برای دانشجویان بینالمللی که به دنبال تحصیل در مقطع دکترا میباشند، فرصتهای منحصربه فردی ارائه میدهد. دانشگاههای ترکیه در زمینه تبادلات بینالملل سابقه دیرینه و شهریه نسبتا پایینی دارند. آموزشهای دکترا با کیفیت بالایی ارائه میشوند.ترکیه که پلی میان آسیا و اروپا است، نقش بسزایی در تاریخ شرق و اروپا دارد. این کشور مملو از اماکن و بناهای تاریخی است و طیف گستردهای از فرهنگهای غنی و گوناگون در دل آن جای گرفتهاند. اگرچه ممکن است این موارد معیار انتخاب و یا سرگرمی باشند، اما در حقیقت دانشجویان در زمان تحصیل دکترا چیزهای بسیاری برای کشف و شناسایی دارند.
بهدلیل نامزدی ترکیه برای عضویت در اتحادیه اروپا، مدارک دانشگاهی ترکیه از فرایند بولونیا پیروی میکند. در نتیجه دورههای دکترا شباهت بسیار زیادی به دورههای دکترا در اروپا دارد.
با این وجود، دورههای دکترا از فرایند منظمی پیروی میکند که مراحل و ارزیابیهای مشخص دارد. این فرایند شامل چندین کلاس، سمینار و آزمون میشود که مجموع اعتبار ECTS آن، 240 است. همچنین در ابتدای دورهی دکترا کلاسهای مقدماتی برگزار میشود. هر دانشگاه و دوره محتوای خاص خود را دارد، اما به منظور اعطای مدرک دکترا تمام محتوای درسی باید تدریس شوند.
در ترکیه رساله و پیشرفت دانشجویان توسط کمیته سرپرستی نظارت و بررسی میشود و استاد راهنمای دانشجو یکی از اعضای اصلی این کمیته است. استاد راهنما یکی از اساتید دانشگاهی است که در حوزه تحقیقاتی دانشجوی خود متخصص بوده و در اولین سال دکترا برای دانشجو تعیین میشود. دانشجو میتواند علاوه بر استاد راهنما، مشاور نیز داشته باشد. مشاور نیز در کمیته حضور دارد.
دانشجویان در اوایل دوره دکترا توسط آزمون صلاحیت ارزیابی میشوند. این آزمون مشابه آزمون MPHIL انگلستان است. کمیته صلاحیت، علاوه بر بررسی پیشنهاد رساله دانشجو به دو صورت کتبی و شفاهی، کمیته آزمون داوران را نیز تشکیل میدهد که به برنامهریزی و ارزیابی آزمونها در دوران باقیمانده دکترا میپردازد؛ نتیجه این آزمون توسط کمیته صلاحیت بررسی میشود.
پس از اتمام موفقیتآمیز آزمون صلاحیت و دفاع از هدف پژوهش، دانشجویان میتوانند دوره دکترا را آغاز کنند. در مدت زمان تحصیل دانشجویان هر شش ماه بهطور منظم توسط کمیته مرتبط ارزیابی خواهند شد که این امر به منظور بررسی فرایند کاری دانشجو در مقطع دکترا میباشد. کمیته مطالعات فعلی، نتایج، روش تحقیق و برنامه کاری که دانشجو در زمینه پژوهشی خود انجام داده است را از طریق گزارشهای ارائه شده بررسی میکنند.
هنگامی که دانشجویان پژوهش خود را به اتمام رسانند، رساله نهایی دکترای آنها توسط هیئت داوران بررسی خواهد شد. این فرایند مشابه آزمون شفاهی در انگلستان میباشد، اما از رساله، در حضور عموم دفاع میشود.
بطور کلی ترکیه کشوری مناسب برای تحصیل مقطع دکترا است. در بیشتر موارد دانشجویان مبالغ کمی برای شهریه و مخارج زندگی پرداخت میکنند. همچنین منابع مالی محدودی برای دانشجویان بینالملل در دسترس میباشد.
شهریه دورههای دکترا در دانشگاههای دولتی که به زبان انگلیسی تدریس میکنند، اندک است و معمولا حدود 800-500 یورو در سال برای دانشجویان بینالملل میباشد. این مبلغ حتی برای شهروندان ترکیه و یا دورههایی که به زبان ترکی تدریس میشوند کمتر است. توجه داشته باشید این میزان با توجه به دانشگاه و دوره دکترا متغیر است.
شهریه دانشگاههای خصوصی بطور قابل توجهی بیشتر است که سالیانه حدود 17.500-5.250 یورو میباشد. با این وجود، امکانات مالی در این موسسات بیشتر است.
علاوه بر شهریه مناسب و هزینههای پایین زندگی در شهرهای ترکیه، تحصیل دوره دکترا از لحاظ اقتصادی بسیار مقرون به صرفه است. هزینه سکونت، غذا، برنامههای تفریحی و سفر در مقایسه با دیگر کشورها بسیار مناسب بوده و دانشجویان معمولا بین 350 تا 425 یورو در هر ماه هزینه میکنند.
به منظور شرکت در دورههای دکترا، متقاضیان باید مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد مرتبط با رشته مورد نظر را داشته باشند. بیشتر مدارکی که از اروپا صادر شدهاند قابل قبول میباشند، اما ممکن است برای پذیرش مدارک سایر کشورها به عنوان گواهی معادل بررسیهای بیشتری نیاز باشد.
علاوه بر این، به منظور پذیرش در دورههای دکترا متقاضیان باید پیشنهاد پژوهشی خود را ارسال کنند؛ پیشنهاد میشود پیش از اقدام، با دانشگاه و یا استادراهنمای سابق خود تماس حاصل فرمایید. همچنین متقاضیان معمولا باید معرفینامه دانشگاهی (academic references) خود را ارسال و جهت انجام مصاحبه حضور یابند.
به عنوان متقاضی دوره دکترا، دانشجو باید به منظور اثبات تجربه و بار علمی خود در آزمونهای ورودی شرکت کند. اکثر آزمونهای مورد استفاده در ترکیه تحت عنوان امتحان ورودي تحصيلات تكميلي (ALES) برگذار میشود. حد نصاب نمره برای هر فرد متغیر است اما معمولا حداقل نمره مورد نیاز برای هر شخص بین 70-50 است. این آزمونها هرساله در زمانهای معین برگزار میشوند. متقاضیان میتوانند برای اطلاع از تاریخ برگزاری آزمون و کسب اطلاعات بیشتر در مورد ALES به مركز گزينش و جابجايي دانشجویي تركيه ÖSYM مراجعه کنند. متقاضیان میتوانند برمبنای دیگر نمرات آزمونهای بینالمللی همچون GMAT(حداقل نمره مجاز 500) و GRE(حداقل نمره مجاز685) اقدام به دریافت پذیرش کنند.
بسیاری از دورههای دکترا در ترکیه از زبان انگلیسی بهعنوان زبان آموزشی استفاده میکنند. این مسئله به طور جدی رایج است و اغلب در موسسات تازه تاسیس شده در ترکیه کاربرد بیشتری دارد. بهمنظور پذیرش در یکی از دورههای دکترا بهعنوان فردی غیرانگلیسی زبان، دانشجویان میبایست حداقل نمرهی قابل قبول زبان انگلیسی را ارائهدهند. این آزمون میتواند یکی از آزمونهای شناخته شده همچون تافل و یا آیلتس باشد، و یا یکی از آزمونهای ارائه شده توسط مركز گزينش و جابجايي دانشجوي تركيه ÖSYM باشد.
اگرچه تحصیل دانشجویان به زبان ترکی نخواهد بود، اما یادگیری این زبان در دوران تحصیل و زندگی روزانه آنها نقش به سزایی دارد.
1. مدارک Ön Lisans Diplomasi با دو سال تحصیل و كلیه مدارك و تحصیلات نیمه تمام دانشگاهي (آكادمیك) با دو یا سه سال تحصیل در موسسات معتبر در صورت داشتن دیپلم دبیرستان، “كاردانی” ارزشیابی میشود.
2. مدارک Lisans Diplomasi (Bachelor) بعد از دیپلم دبیرستان، “كارشناسی” ارزشیابی میشود.
3. مدارک Yuksek Lisans Diplomasi (Master) از دانشگاههای گروه یك با شرط داشتن مدرك كارشناسی، “كارشناسي ارشد” ارزشیابی میشود.
تبصره1: مدارک Yuksek Lisans پيوسته (کارشناسی و کارشناسی ارشد پيوسته)، کارشناسی ارشد ارزشيابی می شود.
تبصره2: مدارك موضوع بند 3 از مراكز آموزش عالی كه نامشان در فهرست دانشگاههای گروه یك آورده نشده و مورد(YOK) تاييد شورای آموزش عالی کشور ترکيه می باشد با شرط داشتن معدل 3 از 4 به همراه ارائه یك مقاله علمی از رساله دوره كارشناسی ارشد در نشریات معتبر با نمايه بين المللی، “كارشناسی ارشد” ارزشیابی می شود.
4. مدارک Veterner Hekimligi Yuksek Lisans Diplomasi با پنج سال تحصیل پیوسته بعد از دیپلم دبیرستان، از مراکز آموزش عالی که نامشان در فهرست گروه يک آورده شده است “كارشناسی ارشد” در دامپزشكی ارزشیابی می شود.
5. مدارک Doktora (Ph.D.) از داشگاههای گروه یك با شرط دارا بودن مدرك كارشناسی ارشد، “دكترا” ارزشیابی می شود.
تبصره: مدارك موضوع بند 5 از مراكز آموزش عالی كه نامشان در فهرست دانشگاههای گروه یك آورده نشده است و مورد تاييد شورای آموزش عالی (YOK) کشور ترکيه می باشد به شرط داشتن معدل 3 از 4 همراه با ارائه یك مقاله علمی از پایان نامه دوره دكترا در نشریات معتبر نمايه شده بینالمللی غیر از ایران و كشور محل تحصیل، “دكترا” ارزشیابی می شود.